Numara : 235
Tarih : 30.12.2008

VERGİ SİRKÜLERİ

NO: 2008/235

KONU 389 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Amortisman Listelerine Yeni İktisadi Kıymetler Eklenmiş ve Bazı İktisadi Kıymetlerin Faydalı Ömürleri Değiştirilmiştir.
 
27.12.2008 tarih ve 27093 Saylı Resmi Gazete’de 389 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayınlanarak amortisman listelerine yeni iktisadi kıymetler eklenmiş ve bazı iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri değiştirilmiştir.
 
Tebliğ ekinde değişiklikler ile ilgili 1 adet yeni liste bulunmaktadır.
 
Bilindiği üzere 01.01.2004 tarihinden itibaren iktisap edilen (satın alınan) iktisadi kıymetler VUK’nun, 5204 Sayılı Kanun’la değişik 315. maddesi gereğince ”faydalı ömür” lerine göre amortismana tabi tutulmaktadır. Bugüne kadar bu konuda 333, 339 ve 365 Sayılı Vergi Usul Kanunu tebliğleri yayınlanmıştır.
 
333 Sıra No.lu VUK Tebliğine göre mükellefler, öncelikle sektörel bazda tespit edilen amortisman oranlarını dikkate alacaklar, bu ayrımlarda bulunmayan, amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak oranları genel sınıflamada yer verilen oranlara göre tespit edeceklerdir. Ancak, listedeki herhangi bir sınıflamada yer almayan amortismana tabi iktisadi kıymetlere uygulanacak amortisman oranları için mükelleflerin müracaatları üzerine Maliye Bakanlığınca belirlenecek süre ve oranlar üzerinden amortisman ayrılabilecektir.
 
Buna göre iktisadi kıymetlerin kullanıldıkları yerler itibariyle 333, 339 ve 365 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğleri ekindeki listelerde gösterilmiş ve uygulama ile ilgili gerekli açıklamalara yer verilmiştir.
 
Ancak, söz konusu listelerde yer almayan veya faydalı ömür sürelerinde değişiklik yapılması ihtiyacı hasıl olan iktisadi kıymetlere ilişkin olarak, uygulama birliğini sağlamak amacıyla 389 sıra numaralı VUK Genel Tebliği ile aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur.

1. Listeye Yeni Eklenen İktisadi Kıymetler ve Faydalı Ömürleri Değiştirilen İktisadi Kıymetler İle Tebliğ Ekinde Yer Alan Kıymetlere İlişkin Uygulama Esasları

1/1/2004 tarihinden itibaren aktife giren amortismana tabi iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri ve uygulanacak amortisman oranları, mükellefler tarafından 339 ve 365 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekindeki liste taranmak suretiyle tespit edilmektedir. Listedeki herhangi bir sınıflandırmada yer almayan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin faydalı ömür süreleri ve amortisman oranları, mükelleflerce yapılan başvurular üzerine, Vergi Usul Kanunu’nun 5024 Sayılı Kanun’la değişik 315. maddesinin verdiği yetkiye istinaden Maliye Bakanlığınca belirlenmekte olup, belirlenen süre ve oranlar dikkate alınarak amortisman ayırabilecekleri başvuruda bulunan mükelleflere yazı ile duyurulmaktadır.
 
Yukarıda açıklanan şekilde Maliye Bakanlığınca belirlenen süre ve oranlar, 339 ve 365 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekindeki listenin ilgili bölümlerine yerleştirilmek üzere bu Tebliğ ekinde liste olarak yayınlanmıştır.
 
Ayrıca anılan liste ile, 339 ve 365 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleriyle değişik 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekindeki bazı iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri ile amortisman oranlarında değişiklik yapılmaktadır.
 
Öte yandan 333, 339 ve 365 sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ekinde yer alan iktisadi kıymetlere ait faydalı ömür süresi ile amortisman oranlarının itibar tarihi ve uygulamaya ilişkin esaslar hakkında sözü edilen Tebliğlerde yapılan açıklamalar, bu Tebliğ ekinde yer alan iktisadi kıymetler hakkında da geçerli bulunmaktadır.

Buna göre, 365 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğinde yer alan açıklamalar aşağıdaki gibidir.

- Yeni faydalı ömür ve amortisman oranları, bu tebliğin yayınlandığı hesap döneminden itibaren geçerli olacaktır. Diğer bir ifade ile 4. Geçici Vergi Dönemi itibariyle geçerli olacaktır.

- Bu tebliğ ile faydalı ömürleri değiştirilen iktisadi kıymetlerin net defter değerlerinin (iktisadi kıymetin Vergi Usul Kanunu’nun değerleme hükümlerine göre tespit edilen değerinden birikmiş amortismanların tenzili yoluyla bulunan değeri), ilgili iktisadi kıymete ilişkin olarak bu Tebliğ ile ilan edilen yeni faydalı ömür süresinden, anılan liste uyarınca amortisman ayrılmış olan sürenin tenzili suretiyle kalan amortisman süresi esas alınarak itfa edilmesi gerekmektedir. Söz konusu iktisadi kıymetler için geçmiş hesap dönemlerinde ve 2008 yılının birinci, ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde ayrılmış olan amortisman tutarlarına ilişkin olarak herhangi bir düzeltme yapılmayacaktır.

Örnek; 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekindeki liste uyarınca faydalı ömrü 5 yıl olarak tespit edilmiş bulunan bir sera ısıtıcısı 2007 yılı içerisinde aktife alınmış aktif değeri üzerinden 2007 yılında %20 amortisman oranına göre 1 yıl amortisman ayrılmış bulunmaktadır. 389 Tebliğ ile sera ısıtıcı sistemleri için faydalı ömür süresi 10 yıl olarak değiştirilmiştir. Buna göre, söz konusu iktisadi kıymetin 2008 yılı için kalan faydalı ömrü (10-1 =) 9 yıldır. Bu durumda, sera ısıtıcısının net defter değerinin 2008 yılı hesap döneminden itibaren geçerli olmak üzere, kalan 9 yıl içerisinde (1/kalan faydalı ömür süresi = 1/9 =) %11,11 amortisman oranı ile itfa edilmesi gerekmektedir.

- Diğer taraftan, Kanun’un 320. maddesinde amortisman süresinin, kıymetlerin aktife girdiği yıldan başlayacağı hükme bağlanmıştır. Buna göre, mükellefler tarafından iktisap edilerek defter kayıtlarına geçirilen, değerleme gününde envantere dahil olan ve kullanılma şartı aranmaksızın kullanılmaya hazır halde bulunan iktisadi kıymetler için amortisman ayrılabilecektir. Bu kapsamda kullanılabilmesi kayıt ve tescile tabi taşıtların, ilgili sicillerine yasal süresi içerisinde kayıt ve tescil işlemi yapılmak şartıyla; aktife alındıkları dönemden itibaren amortismana tabi tutulması mümkün bulunmaktadır.

2. Özel Hesap Dönemine Sahip Olanlar

Kendisine özel hesap dönemi tayin edilmiş mükelleflerin, aktiflerinde yer alan iktisadi kıymetlere ilişkin olarak bu Tebliğ ile ilan edilen yeni amortisman sürelerini Tebliğin yayımlandığı tarihten sonraki (27 Aralık 2008 tarihinden sonraki) ilk geçici vergi döneminden itibaren dikkate almaları gerekmektedir. Sözü edilen iktisadi kıymetler için geçmiş hesap dönemlerinde ve içinde bulunulan hesap dönemine ilişkin olarak önceki geçici vergi dönemlerinde ayrılmış olan amortisman tutarları herhangi bir düzeltme işlemine tabi tutulmayacaktır.
 
3. Araştırma - Geliştirme Harcamaları Hakkındaki Açıklamalar

Mükelleflerin 5220 sayılı Kurumlar Vergisi ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunlarında yer alan, “mükelleflerin isletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları” kapsamında isletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri araştırma ve geliştirme faaliyetleri neticesinde, gayri maddi hak niteliğinde aktifleştirilmesi gereken bir kıymete ulaşılması halinde, gayrimaddi hakka yönelik olarak yaptıkları araştırma ve geliştirme harcamaları bu sınıf uyarınca 5 yıl faydalı ömür üzerinden %20 amortisman oranı ile itfa edilecektir. Ancak, mezkur Kanunlar kapsamında ar-ge faaliyeti olarak değerlendirilmeyen, mükelleflerin isletmeleri bünyesinde gerçekleştirmedikleri, dışarıdan hizmet satın alma yoluyla veya benzeri şekilde gerçekleştirdikleri gayri maddi hakka yönelik harcama tutarları, iktisap edilen veya yapılan araştırmalar sonucu ortaya çıkan kıymetin niteliğine göre (patent, formül, dizayn, örnek kalıp vb.), 339 ve 365 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri ile değişik 333 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ekindeki listenin "55. Gayri Maddi İktisadi Kıymetler" sınıfı uyarınca 15 yıl faydalı ömür üzerinden %6,66 amortisman oranı ile itfa edilecektir.

389 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği için tıklayınız.

365 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği için tıklayınız.

339 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği için tıklayınız.

333 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği için tıklayınız.

Yukarıda yer verilen konuyla ilgili ek bilgiye ihtiyaç duyduğunuzda lütfen tarafımızla irtibata geçiniz.

Saygılarımızla,

Deloitte Türkiye

Sirkülerlerimizde yer alan bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi vermek ve yorum yapmak amacını taşımaktadır. Bu sirkülerler ile amacımız muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü profesyonel bağlamda tavsiye veya hizmet sunmak değildir. Bilgileri kişisel finansal veya ticari kararlarınızda yegane dayanak olarak kullanmaktan ziyade, konusuna hakim profesyonel bir danışmana başvurmanız tavsiye edilir. Bu sirkülerler ve içeriğindeki bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır; "DRT Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş." ve "Deloitte Touche Tohmatsu" (bir Swiss Verein'i) ve onun üye firmaları ve bunların iştirakleri ve filyalleri (bundan böyle ayrı ayrı veya birlikte "Deloitte"), bunlarla ilgili sarih veya zımni bir beyan ve garantide bulunmamaktadır. "Deloitte", söz konusu sirkülerlerin ve içeriğindeki bilgilerin hata içermediğine veya belirli performans ve kalite kriterlerini karşıladığına dair bir güvence vermemektedir. Sirkülerleri ve içeriğindeki bilgileri kullanımınız sonucunda ortaya çıkabilecek her türlü risk tarafınıza aittir ve bu kullanımdan kaynaklanan her türlü zarara dair risk ve sorumluluk tamamen tarafınızca üstlenilmektedir. "Deloitte", söz konusu kullanımdan dolayı, (ihmalkarlık kaynaklı olanlar da dahil olmak üzere) sözleşmesel bir dava, kanun veya haksız fiilden doğan her türlü özel, dolaylı veya arızi zararlardan ve cezai tazminattan dolayı sorumlu tutulamaz.